Syntaza benzylobursztynianowa i inne enzymy dodajÄ…ce fumaran (FAE)
Wszystkie znane mikroorganizmy zdolne do beztlenowego metabolizowania toluenu rozpoczynajÄ… szlak metaboliczny od reakcji addycji grupy metylowej toluenu do fumaranu, w wyniku czego powstaje kwas (R)-benzylobursztynianowy. Ta nowa dla biochemii zasada jest możliwa dziÄ™ki katalitycznemu dziaÅ‚aniu enzymu glicynowo rodnikowego - syntazy benzoilobursztynianowej (BSS). GÅ‚ównym celem badaÅ„ jest poznanie zależnoÅ›ci miÄ™dzy strukturÄ… i funkcjÄ… enzymów z rodziny FAE. Aby go zrealizować prowadzimy mutacje wybranych reszt aminokwasowych w centrum aktywnym dużej podjednostki BSS oraz w centrach wiążących klastery Fe-S w maÅ‚ych podjednostkach. Reszty znajdujÄ…ce siÄ™ w centrum dużej podjednostki w oczywisty sposób sÄ… zaangażowane w wiÄ…zanie i rozróżnianie substratów, tj. zarówno toluenu jak i fumaranu, jak również w prowadzenie samej reakcji katalitycznej. Rola i znaczenie reszt w centrach maÅ‚ych podjednostek jak dotÄ…d nie jest znana.
​
​
W ramach naszych badaÅ„ zajujemy siÄ™ również pracami nad rekombinowanÄ… ekspresjÄ… i charakterystykÄ… innych naturalnych enzymów i ich mutantów dodajÄ…cych fumaran, w szczególnoÅ›ci enzymów aktywujÄ…cych metylonaftalen, metylofenantren i alkany. Wielu z tych enzymów nie można badać w ich dzikiej formie, gdyż organizmy z których pochodzÄ… wzrastajÄ… zbyt powoli aby umożliwić ich izolacjÄ™.
Ponieważ opracowaliÅ›my system do rekombinowanej ekspresji genów BSS umożliwiajÄ…cy uzyskanie aktywnego enzymu, mamy zamiar przebadać również enzym aktywujÄ…cy BSS, w celu opracowania metody aktywacji enzymów FAE in vitro. Chcemy również przeprowadzić szeroko zakrojone próby krystalizacji enzymów z rodziny FAE, tak aby poszerzyć bazÄ™ danych strukturalnych dla tych enzymów i dostarczyć punktu wyjÅ›cia do modelowania teoretycznego. Mamy nadzieje, że dziÄ™ki temu poszerzymy zakres reakcji oraz potencjalnych zastosowaÅ„ enzymów FAE.
Od kilku już lat prowadzimy modelowanie mechanizmu reakcji katalizowanych przez FAE metodami chemii kwantowej równolegle z badaniami eksperymentalnymi. Badania te majÄ… na celu uzyskanie jak najbardziej realistycznych modeli ich aktywnoÅ›ci enzymatycznej. Na koniec zamierzamy uzyskać efektywny system caÅ‚o-komórkowy produkujÄ…cy rekombinowany aktywny enzym, który bÄ™dzie zdolny do biotechnologicznej produkcji benzylobursztynianu oraz jego pochodnych. Produkty te mogÄ… znaleźć w przysÅ‚oÅ›ci zastosowanie jako chiralne bloki budulcowe w syntezie zwiÄ…zków organicznych i leków lub jako komponenty w poliestrowych bioplastikach.
​
Badania sÄ… finansowane przez wspóÅ‚ny program NCN/DFG Beethoven Life 2018/31/F/NZ1/01856 [2020-2023] "Struktura i funkcja enzymów glicynowo-rodnikowych katalizujÄ…cych addycjÄ™ do fumaranu: biochemia, modelowanie i zastosowanie (FAEREACTION)"
​
Lista publikacji:
-
M. Szaleniec, G. Oleksy, A. SekuÅ‚a, I. Aleksić, R. Pietras, M. Sarewicz, K. Krämer, A. J. Pierik, J Heider "Modeling the Initiation Phase of the Catalytic Cycle in the Glycyl-Radical Enzyme Benzylsuccinate Synthase", J. Phys. Chem B, 128, (2024) 5823-5839, DOI: 10.1021/acs.jpcb.4c01237​​
-
I. Salii, M. Szaleniec, A. Alhaj Zein, D. Seyhan, A. SekuÅ‚a, K. Schühle, I. Kaplieva-Dudek, U. Linne, R. U. Meckenstock, J. Heider, "Determinants for Substrate Recognition in the Glycyl Radical Enzyme Benzylsuccinate Synthase Revealed by Targeted Mutagenesis", ACS Catalysis, 11 (2021) 3361-3370
-
J. Heider, M. Szaleniec, B.M. Martins, D. Seyhan, W. Buckel, B.T. Golding, "Structure and Function of Benzylsuccinate Synthase and Related Fumarate-Adding Glycyl Radical Enzymes", J. Mol. Microbiol. Biotechnol., 26 (2016) 29-44
-
M. Szaleniec, J. Heider, "Modeling of the Reaction Mechanism of Enzymatic Radical C–C Coupling by Benzylsuccinate Synthase", Int. J. Mol. Sci. , 17 (2016) article number 514
-
D. Seyhan, P. Friedrich, M. Szaleniec, M. Hilberg, W. Buckel, B. T. Golding, J. Heider, "Elucidating the Stereochemistry of Enzymatic Benzylsuccinate Synthesis with Chirally Labeled Toluene", Angew. Chem. Int. Ed., 5 (2016) 11664–11667
Fig. 1 Reakcje katalizowane przez BSS i inne enzymy dodajÄ…ce fumaran (FAE)